• dr inż. Agnieszka Ławrynowicz
• dr hab. inż. Mikołaj Morzy

Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
ul. Piotrowo 2
60-965 Poznań

Przedmiot obieralny na II stopniu studiów magisterskich na kierunku Informatyka

Przedmiot skierowany do studentek i studentów następujących specjalności:

• Inteligentne systemy wspomagania decyzji (ISWD)
• Technologie przetwarzania danych (TPD)
• Technologie wytwarzania oprogramowania (TWO)

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z koncepcjami i technologiami Web 2.0 (serwisy i sieci społecznościowe) i Web 3.0 (semantyczna sieć WWW) oraz nauczenie sposobów użytkowania i projektowania systemów wykorzystujących technologie semantyczne i społecznościowe.

Program przedmiotu obejmuje następujące zagadnienia:

• wprowadzenie do semantycznej sieci WWW (ang. Semantic Web) / Web 3.0, architektura semantycznej sieci WWW,
• język opisu zasobów Resource Description Framework (RDF),
• język reprezentacji wiedzy RDF Schema (RDFS), mikroformaty i standard RDFa, inicjatywa Linking Open Data (projekt DBpedia),
• język reprezentacji ontologii Web Ontology Language (OWL)
• język zapytań SPARQL
• semantyczne Wiki
• systemy rekomendacyjne
• adnotacje zasobów (ang. semantic tagging), semantyczne wyszukiwanie informacji (ang. semantic search), mash-ups
• zastosowania technologii Web 2.0 i Web 3.0: programowanie API wybranych serwisów społecznościowych
• wprowadzenie do sieci społecznościowych
• analiza sieci społecznościowych
• identyfikacja wpływowych węzłów w sieciach społeczonściowych
• wizualizacja sieci społecznościowych
• modele sieci złożonych
• procesy rozprzestrzeniania się w sieciach złożonych
• predykcja połączeń i klasyfikacja wierzchołków

Znajomość podstawowych technologii internetowych (język XML), podstaw logiki, baz danych, podstaw reprezentacji wiedzy i automatycznego wnioskowania (sztuczna inteligencja). Przyda się też podstawowa znajomość R i Pythona.

Przedmiot obejmuje cykl wykładów i laboratoriów. Celem laboratoriów jest ilustracja zagadnień i technologii omawianych w trakcie wykładu. Spotkania laboratoryjne poświęcone są prezentacji poszczególnych narzędzi (Protege, Pajek, UCI*Net, Gephi, Tulip, visone) oraz bibliotek programistycznych (NetworkX, igraph/R, igraph/Python).

Wiedza zdobyta podczas laboratorium przyda się podczas pracy nad projektami zaliczeniowymi. Wszystkie projekty zaliczeniowe są prezentowane na końcu semestru w formie publicznego konkursu, bezpośrednio po prezentacji wszyscy studenci mogą głosować, wskazując ich zdaniem najciekawsze projekty. Trzy najpopularniejsze projekty zostaną nagrodzone.

Tu można zapoznać się z przykładowymi pomysłami na projekt

Wykład i laboratorium są zaliczane na podstawie punktów. Punkty zdobywacie przez obecności, udział w quizach i realizację zadań laboratoryjnych oraz projekt zaliczeniowy. W zależności od uzyskanej liczby punktów otrzymujecie następujące oceny:

Punkty można uzyskać za:

• 5 pkt za obecność na laboratorium
• 15 pkt za zrealizowanie zadania stanowiącego podsumowanie laboratorium (każde zadanie ma 2-tygodniowy termin przydatności do spożycia), zadanie może być oddane najpóźniej dwa tygodnie po laboratorium. W czasie semestru będą dostępne do realizacji 4 zadania.

• 2 pkt za obecność na wykładzie
• do 4 pkt za odpowiedzi w quizie (quiz będzie dostępny przez 6 dni po zakończeniu każdego wykładu)
• punkty za pozycję w rankingu projektów zaliczeniowych(ranking powstanie w wyniku głosowania po publicznej prezentacji projektów):
  • 70pkt - I miejsce,
  • 60pkt - II miejsce,
  • 50pkt - III miejsce,
  • 40pkt - każde kolejne miejsce

• wykład

• laboratorium
  • środa, 9:45
  • środa, 11:45
  • czwartek, 9:45
  • czwartek, 13:30
  • czwartek, 15:10

• 1.03 (A.Ławrynowicz) : wprowadzenie do technologii semantycznych:
  • slajdy
  • quiz
• 8.03 (M.Morzy) : wprowadzenie do analizy sieci społecznościowych
  • slajdy
• 15.03 (A.Ławrynowicz) : język zapytań SPARQL
  • slajdy
  • quiz
• 22.03 (M.Morzy) :
• 29.03 (A.Ławrynowicz) : wykład zostaje przełożony na inny termin (do uzgodnienia)
• 5.04 (M.Morzy) : miary oceny wierzchołków w sieciach
  • slajdy
  • quest for centrality
    • wizualizacja
    • plik projektu Gephi
• 12.04 (M.Morzy) : wykład odwołany z powodu obrony pracy doktorskiej
• 19.04 (M.Morzy) : prawa potęgowe
  • slajdy
• 26.04 (M.Morzy) : modele sieci społecznościowych
  • slajdy
  • modele NetLogo prezentowane w trakcie wykładu uwaga: modele działają z oprogramowaniem NetLogo w wersji 5.x.x
• 10.05 (A.Ławrynowicz) : Języki reprezentacji ontologii: RDFS, OWL
  • slajdy
  • quiz (termin ważności quizu upływa 30 maja 2018)
• 17.05 (A.Quemy) :
• 7.06 (M.Morzy) : analiza wpływu i rozprzestrzenianie się w sieciach
  • slajdy
  • quiz
• 14.06 (M.Morzy) :

• 28.02-1.03 (A.Ławrynowicz) : RDF
  • slajdy
  • ćwiczenie
  • zadanie
• 7-8.03 (M.Morzy) : Gephi
  • ćwiczenie (część I)
  • ćwiczenie (część II)
• 14-15.03 (A.Ławrynowicz) : rdflib - tworzenie i manipulowanie grafami RDF (zadanie na zaliczenie)
  • ćwiczenie
• 21-22.03 (M.Morzy) : UCI*Net
  • ćwiczenie (część I)
  • ćwiczenie (część II)
• 28-29.03 (A.Ławrynowicz) : laboratoria zostają przełożone na inny termin (do uzgodnienia)
• 4-5.04 (M.Morzy) : Tulip
  • ćwiczenie
• 11-12.04 (M.Morzy) : iGraph (część I)
• 18-19.04 (M.Morzy) : iGraph (część II) (zadanie na zaliczenie)
  • ćwiczenie
• 25-26.04 (M.Morzy) : NetworkX
  • ćwiczenie (notatnik Jupyter)
  • terrorist.names.csv
  • terrorist.pairs.csv
• 9-10.05 (A.Ławrynowicz) : ćwiczenie (język OWL)
• 16-17.05 (A.Ławrynowicz) : Mongo DB i JSON-LD
• 23-24.05 (M.Morzy) : SocNetV
  • ćwiczenie
• 30.05 (A.Ławrynowicz) : sparql (zadanie na zaliczenie - uprzejmie proszę o nadesłanie pierwszego notebooka z rdflib)
• 6-7.06 (M.Morzy) : Visone (zadanie na zaliczenie)
  • ćwiczenie
• 13-14.06 (M.Morzy) :
  • ćwiczenie

1. Krzysztof Goczyła,Ontologie w systemach informatycznych, EXIT,2011
2. Semantic Web Programming, John Hebeler, Matthew Fisher, Ryan Blace, Andrew Perez-Lopez, Mike Dean, Wiley, 2009
3. Semantic Web for the Working Ontologist, Dean Allemang and Jim Hendler, Morgan Kaufmann , 2008
4. Programming Collective Intelligence. Building Smart Web 2.0 Applications, Toby Segaran, O'Reilly, 2007
5. Albert-Laszlo Barabasi. Linked: How Everything Is Connected to Everything Else and What It Means. Plume, reissue edition, April 2003.
6. Linked Data: Evolving the Web into a Global Data Space (1st edition), Tom Heath and Christian Bizer, Synthesis Lectures on the Semantic Web: Theory and Technology, 2011, 1:1, 1-136. Morgan & Claypool